ABD Seçim Dosyası..Amerika'da seçim süreci nasıl işliyor? ABD başkanlık seçimleri ne zaman?

ABD'de başkanlık ve kongre seçimleri 3 Kasım'da yapılacak. Milyonlarca Amerikalı ülkeyi önümüzdeki dört yıl yönetecek başkan için oy kullanacak.

İki parti arasında geçecek olan seçimde Cumhuriyetçilerin adayı ABD Başkanı Donald Trump, Demokratların adayı ise Demokrat Parti'den eski Başkan Yardımcısı Joe Biden.

Amerika'da seçim süreci nasıl işliyor? ABD başkanlık seçimleri ne zaman? Sonuçlar ne zaman belli olacak? Başkanlık yarışında adaylar kim? ABD seçim sonuçları Türkiye ve dünya için neden önemli?

İşte ABD seçimlerine dair merak edilenler...

ABD BAŞKANLIK SEÇİMLERİ NE ZAMAN?

ABD'de başkanlık ve kongre seçimleri 3 Kasım'da yapılacak. Başkan Donald Trump'ın rakibi Demokrat Parti'den eski Başkan Yardımcısı Joe Biden.

Trump geçtiğimiz haftalarda seçimlerin ertelenmesini istemişti ancak bunun için Kongre kararı gerekiyor.

Trump, herkesin uzaktan oy kullanmasını sağlayan “postayla seçim” sisteminin ön seçimlerde büyük karmaşıklıklara yol açtığını savunuyor.

ABD'de uzun yıllardır iki büyük parti siyaset egemenliğini elinde tutuyor.

Bunlardan biri Demokrat Parti diğeri ise Cumhuriyetçi Parti.

DEMOKRAT PARTİ’NİN MİSYONU NE

Demokrat Parti, modern liberalizmi temsil ediyor. Parti genel olarak devletin kamu hizmetlerini üstlenmesi, eğitimin parasız ya da makul bir ücret karşılığında sunulması, herkesi kapsayan genel bir sağlık sigortası sisteminin kurulması, sosyal programlar uygulanması, çevrenin korunmasına dönük tedbirler alınması ve işçi sendikalarının güçlendirilmesi gerektiğini savunuyor.

2008 ve 2012 yıllarında seçimi kazanan Barack Obama'da Demokrat Parti'nin adayıydı.

2016'daki seçimlerde Demokratların adayı eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'dı. Clinton, ülke genelinde daha çok oy almasına karşın, Trump Seçici Kurul'da daha fazla delege kazanarak başkan olmuştu.

JOE BIDEN KİMDİR?

Trump'ın rakibi olan Joen Biden, Demokrat Parti'den eski ABD başkan yardımcısı.

Joe Biden, 1942 yılında Pensilvanya eyaletinin Scranton şehrinde doğdu. Çocukken Delaware’e taşındı. Bir politikacı olarak Trump, Biden’ı Pensilvanya’yı terk etmekle suçlasa da Biden, her iki yönetimle de yakın siyasi bağlar kurmuştur.

Altı dönem senato üyeliği yapan Joe Biden, ilk kez 1972’de ABD’nin 47. Başkan yardımcısı seçildi.

3 Kasım’da yapılacak seçimlere aday olan Biden, yaklaşık yarım asırdır kamuya hizmet ettiği için hükümet deneyiminin onu ön plana çıkardığını vurguluyor.

Biden, corona virüs krizinde de seçmenlerin ilgisini çekebilmek için sağlık ve ekonomi uzmanlarının tavsiyelerine dayanan öneriler formüle etmenin yollarını aradı.

Önerilerinin arasında corona virüs testlerinin daha ulaşılabilir ve ücretsiz olması da yer alıyor.

CUMHURİYETÇİ PARTİ’NİN MİSYONU NEDİR?

Cumhuriyetçi Parti Amerikan muhafazakarlığı olarak isimlendirilen görüşü temsil ediyor. Bu görüş, devletin ekonomi ve sosyal hayattaki rolünün asgariye çekilmesini, vergilerin düşürülmesini, serbest piyasa kapitalizmini, silah taşıma hakkını, işçi sendikalarının kapatılmasını ve göç ile kürtaj gibi konularda çok daha kısıtlayıcı düzenlemelerin getirilmesini savunuyor.

Donald Trump, 8 Kasım 2016'da yapılan ABD başkanlık seçimlerinde, Hilary Clinton'a karşı girdiği başkanlık yarışını kazanarak, şimdiye kadar ki en yaşlı ABD başkanı oldu.

DONALD TRUMP KİMDİR?

74 yaşındaki Amerikalı iş adamı Donald Trump, Forbes dergisinin "Dünyanın En Zengin 400 İnsanı" listesinde yer alıyor.

Trump, daha önce 2000'de yapılan seçimlerde Reform Partisi'nden başkan adayı olmuş ama bir süre sonra adaylıktan çekilmişti.

2016 yılında başkan seçilen Trump seçim sloganı olarak "Make America Great Again" (Amerika'yı yeniden yüceltmek) sloganını kullandı. Aynı sloganı 1980'de ABD Başkanı seçilen bir diğer Cumhuriyetçi siyasetçi Ronald Reagan da seçim kampanyasında kullanmıştı.

Donald Trump, Haziran 1946'da New York'ta doğdu.

1960'lı yılların başında liseyi kötü hal ve gidişi yüzünden terk etmek zorunda kaldı

Ardından askeri akademide okudu ve 1968'den sonra Pensilvanya'da bulunan Wharton Institute'de işletme bilimleri eğitimi aldı.

Üniversite yıllarında babası Fred Trump'ın emlak ve inşaat firmasında çalıştı.

1999'da babasını alkol bağımlılığı sebebiyle hayatını kaybetmesiyle, hayatı boyunca alkollü içkiden ve sigaradan kaçındı.

Harabe halindeki Commodore Otelini Grand Hyatt oteller zincirine dönüştürdü.

Manhattan'daki bir binayı alarak 68 katlı ünlü Trump Tower'ı inşa etti, çok sayıda otel açtı.

Donald Trump'ın 3 evliliğinden 5 çocuğu bulunuyor.

Trump ilk olarak 1977'de, Çekoslavakya doğumlu ünlü manken ve atlet Ivana Zelnickova ile evlendi. Bu evlilikten Donald Jr., Ivanka ve Eric adında üç çocukları olan çift 1990'da boşandı.

1993'te Amerikalı televizyoncu Marla Maples ile evlenen Trump'ın, bu evlilikten Tiffany adlı kızı doğdu. Çift 1996 yılında ayrılma kararı aldı.

Trump son olarak 2005 yılında Slovenya doğumlu ünlü model Melania Knauss ile evlendi. Çiftin oğulları Barron Trump 2006 yılında dünyaya gelmişti.

SEÇİM SÜRECİ NASIL İLERLİYOR

ABD'de eyaletlerde Şubat ayında başlayan ön seçimler Haziran ayı itibarıyla tamamlandı.

Ön seçim döneminde Demokrat adayların büyük bir bölümü Biden lehine yarıştan çekildi. Corona virüs salgını ön seçim sürecini de sekteye uğratırken, en sona kalan aday Bernie Sanders da yarışı bırakınca Biden'ın adaylığı kesinleşti.

ABD'de başkanlık seçim kampanyası için herhangi bir süre kısıtlaması bulunmuyor. Ancak parti adaylığını kazanan kişiler genellikle 18 ay civarında bir süre kampanya yürütmüş oluyor.

Resmi açıklamaların ardından her iki partinin başkan ve başkan yardımcıları, televizyondan canlı yayınlanan toplam dört tartışmada karşı karşıya gelecek.

Bunlardan üçü başkan adayları, biri de başkan yardımcıları arasında yapılacak. Başkan adaylarının ilk tartışmasının Indiana eyaletinde 29 Eylül'de yapılması planlanıyor. Diğer iki tartışma için öngörülen tarih ise ekim ayı.

Başkan yardımcılarının tartışma tarihi 7 Ekim, yeri ise Utah.

ABD BAŞKANLIK SEÇİMLERİNDE BAŞKAN YARDIMCILARI KİMLER

Joe Biden, yardımcı olarak Kamala Harris'i seçti. Harris, Biden'in başkan seçilmesi durumunda ABD’nin ilk kadın, siyahi ve Asya kökenli başkan yardımcısı olacak.

Donald Trump’ın yardımcı olarak seçtiği isim ise Mike Pence. Michael Richard "Mike" Pence, Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 48. ve günümüzdeki başkan yardımcısı. 2013-2017 yılları arasında Indiana eyaletinin 50. valisi olarak görevini sürdürmüştür.

OY KULLANMA İŞLEMİ NASIL OLACAK?

Oy kullanma usulleri de eyaletten eyalete değişiyor.

Birçok eyalet erken oy kullanma imkanı tanıyor. Ayrıca çeşitli nedenlerle seçim günü sandık başına gidemeyecek olanlar için postayla oy kullanma hakkı da veriliyor.

Seçim günü ise şahsen sandık başına gidip, imza karşılığı oy kullanmak gerekiyor.

Her eyalet sayım işlemini kendisi gerçekleştiriyor ve çok büyük bir çekişme olmaması halinde, akşam saatlerinde sonuçlar da belli oluyor.

Adaylardan hiçbirisinin Seçici Kurul'da mutlak çoğunluğa ulaşamaması halinde, Temsilciler Meclisi, genel seçimde en çok oy alan üç aday arasından başkanı seçiyor.

Senato da kalan diğer aday arasından başkan yardımcısını belirliyor.

ANKETLER NASIL GİDİYOR?

ABD başkanlık seçiminde kim kazanır konulu anketlerde genel olarak gözlem Biden’ın az bir farkla önde olduğunu gösterse de yine de sonuçlarda sürprizler olabilir. Bu yönde düşünenler bir önceki seçimi ve Hilary Clinton’un son ana kadar anketleri önde götürüp sonuçta Trump’ın kazanmasını referans gösteriyor.

ABD SEÇİM SONUÇLARI DÜNYA’YI VE TÜRKİYE’Yİ ETKİLER Mİ?

Dünyadaki birçok sistemin aksine, ABD'de halk oylamasında en yüksek oyu alan aday başkan seçilmiş kabul edilmiyor.

ABD'de halk başkanı doğrudan değil, dolaylı seçiyor. Seçmenler bulundukları her eyaletin, başkanı seçecek olan Seçici Kurul'daki delegelerini seçiyor. Bir eyalette en çok oyu alan parti, o eyaletin tüm delegelerini kazanmış sayılıyor.

Eyaletlerin delege sayısı da büyüklüklerine göre belirleniyor. Bu da nüfusu yüksek olan eyaletlerin başkanın seçiminde daha belirleyici rol üstlenmesine neden oluyor. Bu da yaklaşık 1 hafta gibi bir zaman dilimi alıyor yani ABD başkanı 3 Kasım akşamı belirlenmiş olmayacak, sonuçlar değişebilecek.

İşte bu seçim sistemi, corona virüs sebebiyle mail yolu ile oy vermenin bu seçimde rekor sayıya ulaşması gibi nedenlerden dolayı şimdiki başkan Trump’ın kaybederse seçim sonuçlarına itiraz etme olasılığı var.

ABD Başkanı Donald Trump, 2020 ABD Başkanlık seçimlerinin Demokrat Başkan adayı Joe Biden'ın "Trump, seçimlerde yenilgiyi kabul etmezse, askerler onu Beyaz Saray'dan çıkaracaktır" sözlerine, "Seçimleri kazanamazsam, hayatıma devam eder ve başka işler yaparım ama bu ülkemiz için üzüntü verici olur" sözleriyle yanıt vermişti. Her ne kadar Trump bu sözleri sarf etse de, ABD siyasi kulislerinde gezinen böyle bir iddia ve olasılık söz konusu. Böyle bir ihtimalin gerçekleşmesi ise ülke çapında büyük bir kaos demek.. Hatta öyle ki bu kaos ABD’yi tarihinde hiç de yabancı olmayan eyaletler arası iç savaşa ve bölünmelere de götürebilir.

ABD'nin yeni tip korona virüs (Covid-19) salgınının ardından normalleşme sürecine girdiği bir dönemde, siyah Amerikalı George Floyd'un polis şiddetiyle öldürülmesine ilişkin protestoların başlaması ve halen çeşitli eyaletlerde devam etmesi, söndürülemeyen California yangınları ise gerilen ABD böyle bir kaosu kaldırabilir mi en çok merak edilen sorulardan biri.

Başkan Trump, eski ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Başkan adayı Joe Biden'ın dün yaptığı, "Trump, oy çalmaya çalışacak" ve "Trump, seçimlerde yenilgiyi kabul etmezse, askerler onu Beyaz Saray'dan çıkaracaktır" açıklamalarına da değinerek, "Herkes, Biden'ın evinin bodrum katında kendi steril ortamını kurduğunu ve oradan çıkmadığını biliyor. Seçimleri kazanamazsam, hayatıma devam eder ve başka işler yaparım ama bu ülkemiz için üzüntü verici olur" değerlendirmesinde bulundu.

Trump’ın seçim sloganı “Make a great America again” yani Amerika’yı tekrar büyük Amerika yapmak sloganı böylece tehlikeye girer.

Joe Biden kazanan taraf olursa Trump seçmenleri ve fanatikleri olan aşırı sağ grupların da bir başka kaos ortamı yaratması da yine herkesin dilinde olan bir olasılık ABD’de kulislerde konuşulan.

ABD’de kaos çıkarsa dünyayı nasıl etkiler?

Böyle olası bir kaos durumunda ABD’deki piyasalarda oldukça büyük bir dalgalanma ve doların düşüşe geçme eğilimi çok fazla olur. Dünyadaki birçok ülke ABD başkan adaylarından birini kendisine daha yakın olarak görmekte. O ülkelerin piyasaları da gidip gelir ve kendi içlerinde karar vermekte zorlanabilirler, harcama yapmakta örneğin. Bu kaos da dünyayı çalkalayabilir.

Peki Trump kazanırsa ne olur? Trump kazanırsa politikasında çok fazla değişiklik olmayacaktır, süreç bundan önceki 4 yıl gibi işleyecektir. Fakat ya kaybederse? Sorunlar işte burada başlıyor çünkü Trump kaybetmek istemiyor. Eğer kaybederse başı şu anda halihazırda yaşadığı vergi borçları nedeniyle başı hayli büyük derde girebilir ve adli sıkıntılar yaşayabilir, buna da aile bireyleri de dahil.

Peki ya Türkiye’de durum ne olur?

Biden ile Trump arasında geçecek seçim ülkemizi nasıl etkileyecek, dolar kuru ve altın fiyatları ne olur?

 

Tüm dünya Amerika'da yapılacak olan başkanlık seçimlerini yakından takip etmeye devam ederken Biden ve Trump arasında çekişmeli geçmesi beklenen seçimler Türkiye içinde büyük önem taşıyor.

Eğer ABD Başkanlık seçimini seçim kampanya konuşmalarında sık sık Türkiye’yi diline dolayan Joe Biden kazanırsa, Türkiye siyasi ilişkiler açısından sıkıntılı günler geçirebilir. Özellikle Biden ve yardımcısı Kamala Harris Ermeni soykırım yasasını kabul edenlerden.

Biden'in seçilmesi halinde Amerika tarafından S-400 kartı ile Halkbank davası kartlarının yeniden masaya sürülmesi halinde de dolar kurunun hızla yükselebileceği belirtiliyor.

Ancak kim seçilirse seçilsin Orta Doğu'da Türkiye'siz hareket edemeyeceğini bileceğini belirten ekonomistler dolar kurunda global gelişmelerin de yakından takip edileceğini söylüyorlar. Altın fiyatları ise seçim sonrasında kazananın ilan edilmesi ve kaybedenin bunu hemen kabullenmesinin büyük önemi bulunuyor. Çünkü Amerika'da yaşanacak siyasi bir belirsizlik halinde altın fiyatlarında hızlı yükseliş yaşanabileceği belirtiliyor.

YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN!

Siyasetcafe.com