Otizmli bireyler, duyguları rehberlikle öğrenebiliyor

Erken çocukluk döneminde ortaya çıkan otizm, normal insanlarla empati kurulmasının önüne geçiyor. Otizmli çocukların duyguları keşfetmede güçlük çektiklerini belirten uzmanlar, bu bireylerin duygularını öğrenebileceğine dikkat çekiyor.

Uzman Psikolog Leyla Arslan, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) hakkında önemli bilgiler verdi. Arslan, otizmin beyin gelişimi ve işleyişindeki farklılıktan kaynaklandığını ve çocukluk döneminde ortaya çıktığını söyledi. 

 

 

Yapılan araştırmaların yeni doğan bireylerde dört temel duygunun doğuştan geldiği sonucunu ortaya koyduğunu belirten Arslan, “Bu duygular mutluluk, üzüntü, iğrenme ve güvendir. Zamanla çocuklarda duyguları anlama ve ifade etme yeteneği gelişir. Utanç, kıskançlık, neşe, korku ve diğer duygular gibi 80 çeşit  duyguya ve  bunların da derecelerine döner. Duygulardaki gelişme empati yeteneği ile bağlantılıdır. Otistik çocukların ise empati bozukluğu vardır. Duyguları anlamlandırmada güçlük çekerler. Buna bağlamsal körlük diyoruz. O nedenle duyguları bir kişinin rehberliğinde öğrenmelidirler” dedi.

 

 

KALABALIK VE GÜRÜLTÜ OLUMSUZ ETKİLİYOR

Arslan, otizmli bireylerde baskı hissettikleri herhangi bir durumda sinir krizi görülebildiğini ve kendilerini dış dünyaya kapatabildiklerini söyledi. “Stres kararsızlığı yeterince yüksek olursa çocuğun kapanmasına neden olur ve çocuğun beynine zarar verir.

 

 

Aile çocuğu bu durumda neyle sakinleştireceğini bilmelidir. Ayrıca krize neden olan davranış örüntüsü tespit edilerek çocuğun bu korkunun üstesinden gelmesine yardımcı olunmalıdır. Güven duygusunu ve ruhsal dengelenmeyi sağlayan özel oyuncakları, nesneleri varsa ya da sallanmak, arabayla gezmek, elektrik süpürgesinin sesini dinlemek gibi sevdikleri davranışlar varsa ona sunulmalıdır.”

 

 

 

DOKUNULMASINDAN HOŞLANMIYORLAR

Uzman Psikolog Leyla Arslan, dokunulma, ışık, ses ve koku algılarının bazı otizmlilerde daha fazla ön planda olduğunu söyleyerek sözlerine şöyle devam etti: “Sarılmaktan ve dokunmaktan hoşlanmazlar. Bu hassasiyetleri yüzünden dokunma zorluğu ve davranım sorunları yaşadıklarını söyleyebiliriz ancak bunu bütün otizmli bireylere genellemiyoruz.

 

 

İzinsiz temas normalde de olmaması gereken bir durumdur ama niyetli ve niyetsiz davranış arasındaki farkı  öğrenmeleri kolaydır. Bazı otizm spektrum formundaki bireylerde hafif dokunuş derin dokunuştan daha nahoş görünürken, bazılarında beklenmeyen dokunuş sevilen bir kişiden bile gelse rahatsız edici olabiliyor. Aynı zamanda uzak tanıdıklardan ve yabancılardan gelen dokunma davranışı güvenli algılanmıyor.”

 

 

“KENDİ TARZLARINDA SEVERLER”

Otizmli bireyler için aşkın gizemli bir durum olduğunu ve bu gizemin rehberlik edilmeden çözülemeyeceğini söyleyen Arslan, “Otizm spektrumundaki bireyler sevgiyi nesne gibi kategorize etmeye çalışırlar. Edinilmesi gerekli bir şey gibi görebilirler. Bağlamsal körlük içinde olduklarından sevgiyi göstermeyi bilemedikleri için kendi tarzlarında severler. Birçok otizmli birey evli ve çocuk sahibi bir yetişkin olarak yaşayabiliyor. Kendileri otizmli oldukları için çocuklarının da otizmli olması gibi bir durum söz konusu değil. Otizmli  birisinin eşi  iletişim kurma şeklini düşünmeli, para yönetme, iş bulma ve kendini savunma konusunda yardımcı olma sorumluluğunu üstlenmelidir” dedi.

 

 

 

ONLARIN DA CİNSEL HAYATI VAR

Uzman Psikolog Leyla Arslan, otizmli bireylerin de diğer çocuklar gibi psikoseksüel gelişim dönemlerinden geçtiklerini söyleyerek sözlerine şöyle devam etti;  “Otizmli bireylerin de cinsel hayatları olduğunu söylemek mümkün ancak dünyayı başkalarından farklı şekilde tecrübe ediyorlar. Göz teması kurmakta zorluk çektikleri için bu durum duygusal anlayışın onaylanmasını veya ifadesini zorlaştırıyor. Ancak değişik vücut hareketleri, sallanma, el çırpma, nesnelere bağlanma, değişikliklere direnç, dokunma zorluğu, duyu algısında hassasiyet yaşayabilirler.”

 

 

MİZAH ÖĞRENEBİLİRLER

Otizmli çocukların mizah duygusu olmadığını, deyim, ima, kinaye ve yapılan şakaları anlayamadıklarını ifade eden Leyla Arslan, “Anlayamamalarına rağmen zamanla öğrenebilirler. Temel dil becerileri tam olarak gelişmediği için başım bulutlara değdi deyiminde başın etrafında bulut ararlar. Göz kontağı kurmazlar, jest ve mimikleri kullanmazlar.

 

 

 

Göz kontağı kurmaya başladıkları zaman iletişim becerileri de gelişir. 6 yaşında otizmli bir çocuğa sevgi dolu baksanız bile korku ve öfke ile “bakma bana öyle diye” tekpisiyle karşılaşabilir ya da sevgi dolu bir ifadeye kulaklarını kapatarak tepki verdiğini görebilirsiniz”dedi.

 

siyasetcafe.com

 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

Sağlık Haberleri