Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Kuruluşu ve Mehmed Emin Resulzade

Azerbaycan tarihinin önemli aşamalarından biri de 1918-1920 yıllarında varlığını sürdürmüş Azerbaycan Halk Cumhuriyetidir. Azerbaycan’da 20. yüzyılın başlarından itibaren milli şuurun yükselişi ve milletleşme süreci Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla daha da belirgin hale gelmiştir.

O dönemde Rusya’da ortalığı kasıp kavuran savaş, çatışma ve kanlı olayların meydana geldiği bir ortamda sömürge halklar da kendi kaderine terk edildiler. Büyük devletlerin çıkar çatışması alanına dönüşen Kafkasya halkları çok ağır şartlar altında varoluş mücadelesi vermişlerdir.

Bu durum, aynı zamanda iki asır boyunca Çarlık Rusyası’nın baskı ve şiddetine maruz kalmış Azerbaycan Türklerinin milli kimliğinin tanınması açısından bir fırsat idi.

Azerbaycan aydınları ve milliyetçi burjuvazi bu şansı iyi değerlendirmiş, 28 Mayıs 1918’de Müslüman Doğu dünyasında ilk cumhuriyet olan Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşu resmen ilan edilmiştir.

Bu mücadelenin önderliğini yapan, önemli fikir adamı, politikacı, yazar ve gazeteci Mehmet Emin Resulzade’nin (31 Ocak 1884-6 Mart 1955) milli mücadeledeki rolü müstesna önemi haizdir. Bugünkü bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti de Mehmet Emin Resulzade ve arkadaşlarının kurdukları, toplam yirmi üç ay varlığını sürdürmüş Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin devamıdır.

Mehmet Emin Resulzade

RESULZADE ÖZEL ETKİNLİK KAPSAMINDA ANILDI

Her sene Türkiye’nin değişik ilim ocakları, üniversiteler, sivil toplum örgütleri ve dernekler tarafından Resulzade’nin doğum yıldönümü, ayrıca Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin kuruluş yıldönümüyle ilgili etkinlikler yapılmaktadır. İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen etkinlik pandemi dolayısıyla on-line yapılmıştır.

İstanbul Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İlyas Topsakal’ın yönetiminde gerçekleşen “Azerbaycan Cumhuriyetinin Kuruluşu ve Mehmed Emin Resulzade” konulu panelde Ege Üniversitesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Yavuz Akpınar, Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Okan Yeşilot ve Karabük Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Asker tarafından Mehmet Emin Resulzade’nin hayatı, düşünce ve faaliyetleri, ayrıca Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin kuruluşu, gelişimi ve demokratik niteliği konusunda konuşmalar yapılmıştır. 

YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN!

Siyasetcafe.com