Azerbaycan'ın bağımsızlık ateşini yakan katliam: 20 Ocak (Yanvar ) Bakü Katliamı

Azerbaycan'ın bağımsızlık ateşini yakan katliam: 20 Ocak (Yanvar ) Bakü Katliamı

Azerbaycan'ın bağımsızlık ateşini yakan katliam: 20 Ocak (Yanvar ) Bakü Katliamı neden yapılmıştı, amaç neydi? Neler oldu?

30 yıl önce bugün Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de inanılmaz bir katliam yaşanmıştı. 19 Ocak’ı 20 Ocak’a bağlayan gece binlerce Sovyet askeri motorize birliklerle beraber Azerbaycan’ın başkenti Bakü’ye girerek hareket eden her hedefe ateş eden Sovyet askerleri genç, yaşlı, kadın, çocuk, sivil demeden yüzlerce Azerbaycan Türkünü şehit etmişti.

baku-katliami1.jpg

Peki sebep neydi, neden Sovyet askerlerinin gözü bu kadar dönmüştü? Katliamın öncesinde ve sonrasında neler yaşandı?

Sovyetler Birliği dağılma sürecine girmişti ve bu süreçte Azerbaycan Türklerinin bağımsızlıklarını ilan etmelerini istemiyordu. Ancak ne Sovyet tankları ne de Kızıl Ordu Azerbaycan halkının özgürlük ateşini söndüremedi. 20 Ocak Şehitleri Azerbaycan halkının gönlüne gömülürken, Azerbaycan bağımsızlığını kazandı, Sovyetler Birliği ise dağıldı…

baku-katliami1a.jpg

Azerbaycanlılarda bağımsızlık duygusunu alevlendiren ve Sovyetler Birliği'nin çöküşünü hızlandıran Kanlı Ocak olaylarının temelinde Dağlık Karabağ sorunu bulunuyor.

baku-katliami2.jpg

Ermeniler, 1988'den itibaren Dağlık Karabağ'ın Azerbaycan'dan koparılması için faaliyetlerini artırdı ve Aralık 1989'da Ermenistan Sovyet Cumhuriyeti Yüksek Konseyi, Dağlık Karabağ'ın Ermenistan'la birleştirilmesi yönünde karar aldı.

baku-katliami3.jpg

Bu karar Azerbaycan'da tepkiyle karşılandı ve Bakü'de yüz binlerce insanın katıldığı mitingler düzenlendi. Azerbaycanlılar, Ermenilerin artan toprak taleplerine ve Sovyet yönetimine tepkilerini göstermek için Bakü'nün Azadlık Meydanı'na akın etti.

baku-katliami4.jpg

Aralıksız devam eden mitingler Sovyet yönetimini tedirgin etti ve Bakü'ye ordu yürütülmesi yönünde karar alındı. Halk ise kentin giriş yollarını ve Bakü'deki askeri birliklerin önünü kapattı.

baku-katliami5.jpg

İlk önce 19 Ocak 1990'da Sovyet istihbaratı tarafından Azerbaycan televizyonunun enerji sağlayıcısı patlatıldı. Akşam saatlerinde ise 26 bin kişilik Sovyet ordusu zırhlı araçlarla 5 yönden Bakü'ye girdi.

Sovyet ordusu, onları engellemeye çalışan silahsız sivil insanlara mermi yağdırarak kente giriş yaptı. Tanklar ve ağır zırhlı araçlar insanların üzerlerine sürüldü, ambulanslara ve yolcu otobüslerine ateş açıldı. O gece Bakü'de 130 sivil hayatını kaybetti.

baku-katliami8.jpg

Sovyet ordusu, katliamını Neftçala ve Lenkeran gibi diğer illerde de sürdürdü ve toplam 147 Azerbaycanlı sivil 20 Ocak katliamının kurbanı oldu. Olaylarda 744 kişi yaralandı, yaklaşık 400 kişi Sovyet ordusu tarafından gözaltına alındı.

baku-katliami9.jpg

Bakü'de Sovyet yönetimi tarafından olağanüstü hal ilan edilmesine ve kentin tamamen Sovyet ordusu tarafından kontrol altına alınmasına rağmen halk yine sokaklara çıktı ve şehitlerin defnedilmesi için çalışma başlatıldı.

Şehitler, 31 Mart 1918'de Ermenilerin saldırıları sonucu hayatını kaybeden Azerbaycanlıların mezarlarının bulunduğu, daha sonra Sovyet döneminde park haline getirilen Dağüstü Park'ta defnedildi. Cenazeler Azadlık Meydanı'nda toplandı ve buradan insanların omzunda, şimdi Şehitler Hıyabanı ismi verilen şehitliğe götürüldü. Cenaze törenlerine yaklaşık 1 milyon kişi eşlik etti.

baku-katliami10.jpg

Kanlı Ocak katliamı, Azerbaycanlıların Sovyet yönetimine olan güvenini tamamen sarstı ve ülkenin bağımsızlığına giden süreç başladı.

baku-katliami11.jpg

Azerbaycanlılar tam 30 yıldır her 20 Ocak'ta, ellerinde 20 Ocak kurbanlarının simgesi haline gelen karanfillerle şehitliğe akın ediyor, bağımsızlık ateşini yakanlara minnettarlığını gösteriyor.

 

Siyasetcafe.com

 

 

 

İlgili Haberler
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.