Dilovası'nda 6 Can Gitti! İşte Türkiye'nin Kanayan Yarası 'Çocuk İşçiliği' Dosyası

Sabah saatlerinde sessizliği yırtan bir patlama sesi, Kocaeli'nin Dilovası ilçesi Mimar Sinan Mahallesi'nde dehşete düşürdü.

İki katlı bir parfüm dolum tesisinde çıkan yangın, kısa sürede kontrolden çıkarak faciaya dönüştü. Alevler arasında kalan 6 kadın işçi hayatını kaybetti; aralarında 16 yaşındaki Cansu Esatoğlu, 17 yaşındaki Nisa Taşdemir ve 18 yaşındaki Tuğba Taşdemir gibi çocuk yaşta üç genç kız da vardı.

Diğer kurbanlar ise 55 yaşındaki Şengül Yılmaz, 65 yaşındaki Esma Dikan ve Hanım Gülek oldu. Yangında 1'i ağır 4 kişi de yaralandı.

Bu trajedi, sadece bir iş kazası değil; Türkiye'nin çocuk işçilik utancının en acımasız yansıması olarak hafızalara kazındı.

Yangın, saat 09.00 sıralarında, levhası bile olmayan bu "merdiven altı" tesiste patlama sesleriyle başladı.

Mahalle sakinlerinden Mehmet Düzgüner, o korkunç anları şöyle anlattı:

"Bir patlama duydum, aşağı inip baktım; bir adam yanıyordu. Hortumla söndürmeye çalıştım ama içeriden kadın ve çocukların çığlıkları geliyordu. Alevler o kadar büyüktü ki, yardım edemedim."

İtfaiye ekipleri yangını söndürse de, içerideki 6 cansız bedenle karşılaşmak, herkesi yasa boğdu.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı'nca soruşturma başlatıldığını ve 3 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildiğini duyurdu.

ANCAK ASIL SORU, BU ÖLÜMCÜL İHMALLERİN ARKASINDAKİ SİSTEMATİK SORUN: NEDEN ÇOCUKLAR, SİGORTASIZ VE GÜVENCESİZ BİR CEHENNEMDE ÇALIŞTIRILIYOR?

Facianın ortaya çıkan detayları yürek burkuyor. Tesis, 2024 yılında Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi'ne (CİMER) defalarca şikayet edilmiş.

Bir şikayette, "İş Bankası şubesinin yanı, Vahdet Camii bitişiğindeki bu parfüm imalatı yerinde mahallemizin kadınları ve çocukları sigortasız çalıştırılıyor. İş güvenliği yok, kovulma tehdidiyle sömürülüyorlar" deniyordu.

Mahalleli Cihan Taş ise, "Gencecik çocuklar vefat etti. Bu yer yıllardır şikayet ediliyordu, ama kimse dur demedi" diye isyan etti.

Bu yangın, göz göre göre gelen bir ölüm; çocuk işçiliğin en vahşi yüzü.

TÜRKİYE'NİN UTANÇ TABLOSU: BİR MİLYONDAN FAZLA ÇOCUK İŞÇİ, YÜZLERCE ÖLÜM

Kocaeli faciası, Türkiye'nin çocuk işçilik krizini bir kez daha gözler önüne serdi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılım oranı yüzde 24,9'a yükseldi – yani her 4 çocuktan biri işçi.

Bu, 2020'deki yüzde 16,2'lik orandan dramatik bir artış. TÜİK'in 2024 Çocuk İstatistikleri raporuna göre, 5-17 yaş arası toplam çocuk işçi sayısı 869 bine ulaştı; ancak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) kapsamında çalışan 504 bin çocuğu da ekleyince bu rakamın 1 milyon 474 bine çıktığını belirtiyor. Yaz aylarında mevsimlik tarım işleri nedeniyle sayı 2-3 katına fırlıyor; kayıt dışı çalışanlarla birlikte 3 milyona yaklaşıyor.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve UNICEF'in 2024 Küresel Çocuk İşçiliği Tahminleri raporuna göre, dünya genelinde 138 milyon çocuk işçi var; bu sayı 2000'den beri yarı yarıya azalsa da, 2025 hedefi kaçırıldı.

Türkiye'de ise pandemi, depremler ve enflasyon gibi krizler, ilerlemeyi tersine çevirdi. ILO-UNICEF'in 2024 Türkiye raporunda, 700 binden fazla çocuğun ekonomik sömürüye maruz kaldığı vurgulanıyor; mülteci çocuklar da dahil edildiğinde bu sayı katlanıyor.

UNICEF, "Türkiye, son 30 yılda önemli ilerleme kaydetti ama ekonomik baskılar, çocuk işçiliğini artırıyor" diyor.

Raporda, sosyal koruma sistemlerinin güçlendirilmesi çağrısı yapılıyor:

"Ailelere nakit destek, okullaşmayı artırır ve çocuk işçiliği %20-30 oranında azaltır."

Çocuk işçilik, sadece istatistik değil; ölüm demek. İSİG Meclisi'nin 2024 raporuna göre, 71 çocuk işçi hayatını kaybetti.

2013-2024 arası toplamda en az 742 çocuk iş cinayetinde öldü; 2025'in ilk iki ayında ise 9 çocuk işçi daha eklendi. Ölüm nedenleri yürek yakıyor: Yüzde 29 trafik/servis kazaları, yüzde 26 ezilme/boğulma, yüzde 15 düşme.

Sektörlere göre dağılım:

Tarım %28 (20 ölüm), sanayi %26 (19 ölüm), inşaat %24 (17 ölüm), hizmet %22 (16 ölüm). 2024-2025 eğitim yılında ise en az 72 çocuk öldü; bu, önceki yıla göre %10 artış.

Bu tablo, TÜİK ve İSİG verilerinden derlendi; MESEM'li çocuklar dahil edildiğinde rakamlar yükseliyor.

NEDEN BU KADAR ÇOK? YOKSULLUK, İHMAL VE POLİTİKALAR...

Çocuk işçiliğin kökünde yoksulluk var: TÜİK'e göre, Türkiye nüfusunun %26'sı çocuk (yaklaşık 22 milyon), ama Urfa gibi illerde bu oran %44. ILO, "Ekonomik krizler, aileleri çocuklarını işe zorluyor" diyor. Pandemi ve depremler, 2022-2024 arası 300 bin ek çocuk işçiye yol açtı. Üstelik MESEM gibi sistemler, "eğitim" kisvesi altında ucuz emek sömürüsünü kurumsallaştırıyor: 504 bin çocuk, patronlara "çırak" olarak çalışıyor, ama güvence yok.

Siyasetcafe.com - ÖZEL HABER