Dipsiz Göl'ü yok edenlerin kimlikleri belli oldu

Gümüşhane’deki doğa harikası 12 bin yıllık Dipsiz Göl’ü, Roma lejyonunun definesini aramak için kurutan iki işadamının kimliği ortaya çıktı.

İzinleri alıp kazıları yapanlar Fatih Sözen ile Ahmet Canbakkal. İşadamları göldeki kazıyı, resmi heyet huzurunda yaptı.

İş adamlarının ikisi de Trabzon’da faaliyet gösteriyor. Biri inşaat diğeri ise hafriyat sektöründe. Dosyadaki kayıtlardan numarasına ulaşılan Fatih Sözen, kendisinin Alanya’da inşaat işleri yaptığını söyleyerek “Ben o iş adamı değilim. Sadece isim benzerliği” diye iddiada bulundu.

Dosyadaki kayıtlara göre Trabzon’daki Kültür Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu da göldeki kazı için kendisine görüşü sorulduğunda ‘arkeolojik veya kentsel sit alanında değildir’ raporu verdi.

SORUŞTURMA DEVAM EDİYOR

Kazı yapılırken ilgili kanun gereği kazıya üç kişiden oluşan resmi bir heyetin de eşlik ettiği ortaya çıktı. Resmi heyet önünde yapılan kazı sonucunda herhangi bir ‘define’ bulunamadığı kayda geçirilmiş.

Gümüşhane Valisi Kâmuran Taşbilek, bakanlığın başlattığı soruşturmanın devam ettiğini, Gümüşhane Üniversitesi’nden uzmanların da gölü ve çevresini incelemeye aldıklarını söyledi.

Taşbilek, valilik ekiplerinin üniversiteden uzmanlarla birlikte gölü rehabilite etmek için yoğun bir çalışma yürüttüklerini de söyledi.

'DİPSİZ GÖL'DE YAPILAN SUÇTUR'

İstanbul Teknik Üniversitesi’nin en önemli isimlerinden Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Ahmet Ercan, arkeolojik kazıların jeofizik mühendisleri olmadan yapılamayacağını söyledi.

Dipsiz Göl’deki kazının da bu çerçevede değerlendirilmesi gerektiğini belirten Ercan, “Doğu Akdeniz’de, gölde değil denizde petrol arandığı gibi sismik yöntemlerle göl, akarsu, dere gibi yerlerde de tarama yapılır, bunun teknolojisi var. Aksi durum defineciliktir. Dipsiz Göl’de yapılan suçtur. Jeofizik mühendisi olsaydı, valilik izin bile verse o gölü boşalttırmazdı. İlkel, bilim dışı, definecilik yaklaşımıyla göl yok edilmiştir” dedi.

Halen İzmir Nif Dağı’nda arkeolojik kalıntı aradıklarını anlatan Ercan, göl gibi sulak yerler dahil sismik araştırmaların nasıl yapıldığını şöyle anlattı:

“Jeofizik mühendisliği öğrencilerine dört yıl eğitim veririz. Bu dala ‘arkeojeofizik’ deriz. Arkeoloğun bir bölgeye ilişkin şüphesi varsa, buna ve kalıntının türüne ilişkin bilgileri jeofizik mühendisi ile paylaşır.

Mühendis de bu bilgiler ışığında zeminin yerine göre yeraltını görüntüleme yöntemini seçer. Kalıntı göl içindeyse sismik aletlerle donanımlı bir helikopterle ya da tekneyle üzerinde dolaşılır. Jeoradar ya da elektromanyetik ışınlama, tıptaki üç boyutlu ultrason gibi görüntülemeyle zemin taranır.

Ya da manyetik tarama, gravite gibi yollar denenir. Zemin görüntülenir. Hazine var mı yok mu tespit edilir. Hiçbir jeofizik mühendisi, valilik izin verse bile gölü boşalttırmaz. Bakın Doğu Akdeniz’de, koca denizin altında petrol aranıyor, aynı yöntem arkeolojik buluntular için de kullanılır. Dolayısıyla jeofizik mühendisi olmadan hiçbir kazıya başlanamaz.

Dipsiz Göl’de yapılan defineciliktir ve definecilik suçtur. Her kim izin verdiyse suçludur. Vali izin verdiyse vali suçludur. İlkel, bilim dışı, definecilik yaklaşımıyla göl boşalttırılmıştır.

Uzanlar gittiğinde TMSF, Yeniköy ve Pamukova’daki villa ve arazisinde yer altı araması için beni çağırdı. Taramaları yaptık, bulguları yetkililere rapor olarak ilettik.” 

'MEVZUAT DEĞİŞMELİ'

Dipsiz Göl’ün 2 bin metreden yüksek bir bölgede, kentin, sanayinin etkisinden uzak, 12 bin yıldır doğallığıyla oluşmuş bir ekosistem olduğunu belirten Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu, yeni bir mevzuat gerektiğini savundu:

“Hangi canlı türleri, hangi cansız yapı yok edildi; belirsiz. Bu durumda nasıl eski haline dönebilir? İmkansız.

Öyleyse artık ders çıkartmak lazım. Bu işin sorumluları kamuoyuna açıklanmalı ve yargılanmalı.

Koruma kurullarının yapısı, işlevi tekrar değerlendirilmeli.

Mevzuatta açık olduğu ortaya çıktı. Define iddiası için binlerce yıllık doğayı yok etmeyecek bir mevzuat ve uygulama yapılmalı.

Bunlar yapılmadan, sorumluların açığa alınmış olması bu olayların tekrarlanmasını önlemez.”

GÖL YENİDEN REHABİLİTE EDİLECEK

Gümüşhane Valiliği, Dipsiz Göl’ün rehabilitasyonunun sağlanabilmesi için akademisyenler ve teknik elemanlarla görüş alışverişi içerisinde planlamalar yapıldığını, hemen çalışmalara başlanarak gerekli düzenlemelerin gerçekleştirileceğini bildirdi. Valilik, define arama ruhsatı verenlerle kazının yapılmasında herhangi bir sakınca olmadığına dair düzenlenen raporun hazırlanmasında 'özensiz' davrananlara' da soruşturma açıldığını bildirdi.

BAHARDAN SONRA ESKİ HALİNE DÖNER

Gölün eski haline getirilmesi için çalışma yapan ekipte yer alan Gümüşhane Üniversitesi Doğa Bilimleri ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selçuk Alemdağ, "Bu alana su birikintisi de diyebiliriz. Bu tür alanları biz genelde birikinti suları olarak değerlendiriyoruz, doğada bu tür alanlar çok fazla olduğu için” diye konuştu.

siyasetcafe.com