Yeni yıla zamlarla başladık! 2023'te nelere ne kadar zam geldi?

Ekonomi, tüm dünyanın sorunu ve ana gündemi olmaya devam ederken, 2021 sonunda Türkiye'de başlık "dolar" olmuş, 2022'de de bu "enflasyona" dönmüştü.

Yüzde 85,51 ile Ekim ayında zirveyi gören TÜİK'in açıkladığı TÜFE oranı cebimizden daha büyük oranlar götürürken, önceki yılın aynı ayında yüksek oranların olması baz etkisi yaratarak 'matematiksel' bir enflasyon düşüşü yaşatıyor. Ama zamlar durmuyor.

İşbu halde maaş zamları ana gündem olurken, yetmediği de konuşuluyor. O kadar ki beyaz yakalı kesim de asgari ücretle tanışıyor.

Neyse ki bir avuntu olarak halen zam alınabilirken, asgari ücrete geçen yıl gelen yüksek orandaki zamlar erimeyi durdurmadığından bu yıl da yaklaşık yüzde 55 artışla yeni yıla başladı. 

Vergi ve harç gibi birçok alanda etkili olan Yeniden Değerleme Oranı (YDO) bu yıl yüzde 122,93 olarak açıklandı. Geçen yıl yüzde 36,20 olmuştu.

Dün ilk zam geldi derken, sonrasında yalanlaması gelen köprü ve otoyol ücretleri zaten alım gücünün üzerinde olduğundan gülümsetmekle yetiniyor.

Kısaca trafik cezaları, yurtdışından getirilen telefonların IMEI kayıt harcı, ehliyet ve pasaport harçları, vergiler, okul ücretleri gibi alanlarda zam oranı YDO olacak yani iki katından fazlaya çıkacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bazı alanlarda indirim yetkisi bulunduğundan bu oran MTV'de yarıya inerken, diğer alanlarda uygulanacak.

2022'nin son günlerinde Erdoğan'ın açıkladığı EYT için de kuyrukların oluşmasında bir neden de bu olmuştu. Doğum, askerlik gibi borçlanmaları zam gelmeden yapma isteği.

Pasaport almak için İstanbul'un bir çok yerinde randevu bulunamamasının altında yatan sebep de buydu.

Gelelim geçen yıldan bu yana artan fiyatlarda katmerlenen yeni yıl zamları var mı diye bakmaya.

Doğalgaz ve elektrikte bu yıl ilginç hareketler oldu. İndirim geldi! 2021'in sonundan bu yana yaklaşık 3 kat artışı saymazsak güzel haberdi.

Benzin ve motorin biraz çetrefilli ya da engebeli diyebiliriz. Malum halen jeopolitik gündemimiz durulmuyor o da petrolde oynaklık yaratıyor. Bu ara kontrollü salınım misali yükselişte olan dolar/TL de buna eklenince bir iniyor bir çıkıyor.

Gazete tirajlarındaki trajik düşüş dijital medyaya kayarken, kağıt geçen yılın en çok artış gösteren ürünlerinden olunca gazetelerin de zam yapması kaçınılmaz oldu.

2022 yılı boyunca defalarca zamlanan alkol ve tütün ürünlerinde şimdilik zam haberi yansımasa da beklentisi var.

Aralık ayının son günlerinde taksi ücretlerine ve birçok ilde toplu taşımaya zam geldi.

Aralık ayında birçok ilde zamlanan ekmek fiyatları da sinirleri bozarken, sebze, meyve, et ve süt ürünlerindeki artış ise zaten süreceğinin sinyallerini veriyor.

Gıda enflasyonu yükselişini sürdürecek mi, yarın göreceğiz ancak son olarak baz etkisine 'bana mısın?' demeyerek yüzde 102,55 oranında olmuştu. Bu da birçok gıda ürününde ve gıda firmalarında fiyat güncellemelerine neden oldu.

Kira artışları her ay TÜİK TÜFE'nin 12 aylık ortalaması ile belirlenirken, Temmuz 2022'den bu yana enflasyondaki baz etkisini düşünerek stratejik bir planlama ile Temmuz 2023'e kadar yüzde 25 ile sınırlanmıştı. Tabi bir miktar kiracıların zor duruma düşmesini engellemek fikri de barındırıyor olurken, ev sahiplerinin bununla çok alakadar olmadığı da uygulamada tecrübe ediliyor.

2020 çip, 2021 kur, 2022 enflasyondan kaçmak deyince bu kronolojik sıralama 3 anahtar tanımlamayla otomobil fiyatlarını akla getiriyor. 2023'e zamsız girmek ayıp olurdu.

En ucuz sıfır arabanın 400 bin TL bandında olduğundan yol çıkarak yıl sonunda gelen ÖTV düzenlemesinin de derman olmadığı fiyatlarda hafta sonu otomobil firmaları fazla mesaideydi. İnternet sitelerinin kepenkleri kapandı fiyat güncellemeleri çalışıldı.

2022 yılında internet sağlayıcılar ve dijital platformlar fiyatlarında güncellemeleri aktif olarak yaptıklarından yılbaşı için özel karar açıklamadılar.

Siyasetcafe.com