Herkes yanlış mı biliyor, pandemide ikinci dalga aslında nedir?

Herkes yanlış mı biliyor, pandemide ikinci dalga aslında nedir?

Herkes yanlış mı biliyor, pandemide ikinci dalga aslında nedir? Virüs nasıl geri dönebilir? İspanyol Gribi örneğinde birinci, ikinci ve üçüncü dalga nasıl başlamıştı?

Çin'de Aralık ayı sonunda ortaya çıkan korona virüs pandemisinin yayılması birçok ülkede alınan önlemlerle yavaşlama eğilimi göstermeye başladı. Ülkeler normalleşme adımları atarken herkesin korkulu rüyası ikinci dalga beklentisi oldu. Gündemdeki haberlerde bazı ülkeler için sık sık ikinci dalgaya girildi haberi verilse de aslında bu doğru değil, hasta sayısının azalıp birkaç gün ya da birkaç hafta sonrasında artış göstermesi “ikinci dalga” olarak tanımlansa da uzmanlar bunun sadece hastalık sayısındaki değişimler olduğunun altını önemle çiziyor.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, geçen hafta içerisinde düzenlediği basın toplantısında, bir gazetecinin ikinci dalga olup olmayacağına dair sorusuna, tedbirlere uyulması halinde ikinci bir dalganın beklenmediğini söyleyerek yanıt verdi.

Koca, "Temas, mesafe ve izolasyon kurallarına harfiyen uymamız gerekiyor. Eğer tedbirlere uyarsak önümüzdeki takvimi daha rahat söyleme imkanımız olabilir. Ramazan'ın kendine has hareketliliğini bu kurallara uyma konusunda bir gayret içinde geçirelim. Bu çerçevede olmaya devam edersek tedbirlere uyarsak yeni bir dalga beklemiyoruz. İkinci koronavirüs dalgası tamamen tedbirlere uymamızla doğru orantılı olan bir durum" dedi.

Peki ikinci dalga aslında nedir?

Pandemiler, insanların büyük bir kısmının bağışıklığının olmadığı yeni patojen, yani hastalık mikroplarından kaynaklanır.

İnsanların bu virüslere bağışıklığının olmaması küresel çapta salgınların olmasına yol açar.

Pandemi, dünya genelinde çok sık rastlanan bir durum değil.

Bu tarz hastalıklar arasında grip, pandemi etkisi yaratma açısından diğer hastalıklardan farklı bir yerde duruyor.

Yeni bir grip mikrobu ortaya çıktığında dünya genelinde çok sayıda insanı etkiler ve daha sonra etkilenen kişi sayısı hızla geriler.

Birkaç ay sonra ise tekrar ortaya çıkar ve yine çok sayıda insanı etkilemeye başlar. Bu durum, dünya nüfusunun büyük bir bölümü bu virüse karşı bağışıklık kazanana kadar devam eder.

Birinci dalganın hafiflemesinin nedenleri neler?

Grip kaynaklı pandemilerde yayılma hızı, mevsim geçişlerine göre değişiklik gösterebilir. Yaz aylarında kuzey yarı kürenin ısınmasıyla birlikte, salgın da kışa geçiş yapan güney yarı kürede hızlanabilir veya bunun tam tersi görülebilir.

Ayrıca dünya genelinde birçok kişinin etkilenmesinden dolayı bağışıklık kazanan kişilerin sayısı artar ve "sürü bağışıklığının" oluşması yayılım hızını düşürür.

Covid-19 hastalığına yol açan koronavirüs salgını sırasında ise birçok ülke bugüne kadar görülmemiş düzeylerde kısıtlayıcı önlemler almak durumunda kaldı.

Sosyal mesafe kuralları ve sokağa çıkma ile seyahat kısıtlamaları uygulayarak yayılımın hızını düşürmeyi hedefleyen devletlerin aldığı bu önemlerin belli bir ölçüde başarıya ulaştığı ve virüsün yayılımının hız kestiği görülüyor.

Virüs nasıl geri dönebilir?

Bu, birkaç şekilde mümkün olabilir.

Grip söz konusu olduğunda havaların soğuması virüsün tekrar canlanmasına katkıda bulunur. Aynısı koronavirüs için de geçerli olabilir.

Bir başka olasılık da virüsün mutasyona uğraması. Grip virüsü, sürekli olarak mutasyona uğrayan bir patojen.

1918 yılında İspanyol Gribi salgını sırasında sonbahar aylarında ikinci bir dalga yaşandı ve ikinci dalgada daha fazla insan hayatını kaybetti. Bazı araştırmacılar, bunun nedeninin virüsün mutasyona uğraması ve bu nedenle hastalığı geçiren kişilerin bağışıklığını kaybetmesi olabileceğini söylüyor.

Bir başka önemli etken de virüsün daha önce görülmediği ve haliyle bağışıklık kazanmamış olan topluluklar arasında yayılmaya başlama olasılığı.

Tüm bunlara ek olarak, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 24 Nisan'da yaptığı açıklamada, Covid-19 geçiren ve vücutlarına bu hastalığa karşı antikor bulunan kişilerin ikinci bir enfeksiyon dalgasından etkilenip etkilenmeyeceklerine dair herhangi bir bulgu olmadığını ifade etti.

Koronavirüste ikinci dalga görülme olasılığı ne kadar yüksek?

Çin'den gelen bazı işaretler, koronavirüs salgınında ikinci dalga görülme riskinin bulunduğuna işaret ediyor.

Çin'de virüs nedeniyle kısıtlamaların uygulandığı ancak daha sonra bu kısıtlamaların kaldırılmaya başlandığı bazı yerlerde, Mart ayında tekrar yeni vakaların görülmesi üzerine kısıtlamalar yeniden uygulamaya sokuldu.

Dünyanın birçok yerinde mevcut yayılımının hızının azaltılması için çabalar devam ediyor.

Uygulanan sokağa çıkma ve seyahat kısıtlamalarıyla virüsün yayılımının kontrol altına alınmasına yardımcı olsa da, kısıtlamaların kaldırılması hastalığı geçirmemiş olan birçok kişiyi virüsün bulaşması riskiyle karşı karşıya bırakıyor ve ikinci bir dalganın ortaya çıkması riskini doğuruyor.

İkinci dalganın ortaya çıkması nasıl engellenir?

Dünya Sağlık Örgütü, seyahat ve sokağa çıkma üzerindeki kısıtlamaların kademeli olarak kaldırılmasını tavsiye ediyor. Kısıtlamaların hafifletilmesiyle ilgili atılacak adımların ardından bunların etkilerinin takip edilmesi öneriliyor.

Uzmanlar ise kısıtlamaların kaldırılmasının ötesinde salgının kontrol altına alınmasında test sayısının artırılması ve temas takibinin sıkı bir şekilde yapılması gerektiğini söylüyor.

Bu yönteme göre virüs taşıyan kişiler tespit edildikten sonra karantina altına alınması ve temas kurduğu kişilerin de belirlendikten sonra bu kişilere de test yapılıp, pozitif çıkmaları halinde izole edilmesi öngörülüyor.

Uzmanlar, bir noktadan sonra virüse yakalanan kişi sayısının artması veya aşının geliştirilmesiyle birlikte sürü bağışıklığının da ortaya çıkacağını ifade ediyor.

İspanyol Gribi örneğinde birinci, ikinci ve üçüncü dalga: Nasıl başladı?

İspanyol Gribi adıyla anılmasına rağmen tarihte kayıt altına alınmış ilk vaka, 1918 yılı 4 Mart günü ABD'de Kansas'da yaşanıyor.

Fuston kampında aşçı Albert Gitchel ateş, baş ağrısı ve öksürük şikayetiyle revire çıkıyor.

Takip eden üç hafta içinde bu kamptaki 1.100 asker hastaneye kaldırılıyor ve daha binlercesi hastalığı ayakta geçiriyor.

Hastalık Avrupa'da Birinci Dünya Savaşı muharebelerinin devam ettiği Fransa, İngiltere, İtalya ve savaşa girmese de İspanya'da hızla yayılıyor.

1918 ilkbaharında Fransız birliklerinin dörtte üçü, İngiliz askerlerinin yarıdan fazlası grip geçiriyor. Mayıs ayında grip Kuzey Afrika'da, daha sonra Hindistan'ın Bombay kentinde görülüyor, Haziran ayında Çin, Temmuz'da Avustralya'daki ilk vakalar bildiriliyor.

Fakat ilk dalga diye nitelenen bu dönemde hastalığın belirtileri hafif ve süresi kısa olduğu gibi öldürücülük oranı da normal mevsim griplerinden çok farklı değil. Belki de bu yüzden hiç bir ülkede ciddi önlemler alınmıyor.

Ne var ki Ağustos ayına gelindiğinde İspanyol Gribi ölümcül bir ikinci dalga olarak yeniden şahlanıyor, ABD, Avrupa ve Afrika limanları ve daha sonra Avrupa içindeki askeri hareketlilikler üzerinden yeniden yayılıyor.

Altı haftaya yakın devam eden bu ikinci dalga Kuzey Amerika, Orta ve Güney Amerika'ya, Eylül'de Batı ve Güney Afrika'ya ve Avrupa'nın önemli bir kısmına yayılıyor. Buradan Rusya'ya ve onun üzerinden Asya'nın kuzeyine ulaşıyor ve Kasım ayında Çin'de ikinci dalgaya yol açıyor.

Hastalığın çok sayıda ölüme yol açması bir çok ülkede sıkı karantina, hijyen ve izleme önlemlerinin alınmasını beraberinde getiriyor ve 1918'in Aralık ayına gelindiğinde dünyanın hemen hemen tamamında grip salgını durdurulmuş görünüyor.

Ta ki Avustralya 1919 yılında güney yarımküre yaz mevsimini sürerken karantina önlemlerini kaldırıncaya kadar. Salgın yeniden canlanıyor ve buradan yine dünyaya yayılmaya başlıyor.

Ocak sonunda savaş sonrası görüşmelerin sürdürüldüğü New York ve Paris yeniden salgınla boğuşmaya başlıyor. Bu son dalga sırasında daha az sayıda kişi hastalansa da, hastalığın aynı derecede öldürücü olduğu gözleniyor.

1919 Mayıs ayında tam pandeminin son bulduğu ilan edilmişken, önlemlerin gevşemesiyle birlikte Japonya'da salgın yeniden baş gösteriyor ve 1920 yılına kadar sürüyor.

 

YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN!

 

 

Siyasetcafe.com

 

 

İlgili Haberler

Kaynak:BBC Türkçe

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.