Başparmak Eğriliği nedir, sebepleri nedir, nasıl tedavi edilir?

Başparmak eğriliği (Hallux Valgus), ayak başparmağında meydana gelen, başparmağın ikinci parmak eksenine doğru şekil aldığı kemik, kas ve eklem deformitesi durumudur.

Bunyon (Bunion): Başparmak eğriliği sonucunda 1. falanks (başparmak) metatarsafalangeal ekleminin dışarıya doğru bir hal almasıyla bunyon (bunion) adı verilen bir çıkıntı oluşturmasıdır. Genelde her başparmak eğriliği tablosunda gözlenir ve kızarıklık, şişlik ya da nasırlaşma gibi belirtilerle seyreder. Diyabetli bireylerde önlem alınmadığında iyileşmesi güç ayak yaralarına zemin hazırlayabilmektedir.

Başparmak Eğriliği’nin Nedenleri Nelerdir?

Başparmak eğriliğine neden olan faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:

Yanlış ayakkabı kullanımı: Dar ve özellikle yüksek topuğa sahip ayakkabılar ayak parmaklarını baskılayarak olası parmak deformasyonlarına zemin hazırlayabilmektedir.

Genetik yapı: Ailedeki parmak deformasyonlarının öyküsü diğer bireylerde de görülme olasılığını arttırmaktadır.

Anatomik bozukluklar: Kas ve eklem sorunları gibi parmak hareketini kısıtlayan durumlar deformasyon tablolarına zemin hazırlayabilir. Daha önce geçirilmiş operasyonlar sonucu uzuv kaybı söz konusu olan tablolarda da başparmak eğriliği riski oluşmaktadır.

Enflamatuar ve metabolik rahatsızlıklar: Ayağa etki eden gut, romotaid artrit ve diyabet gibi hastalıklar kemik yapılarını güçsüz kılarak olası şekil bozukluklarına neden olabilmektedir.

İleri yaş: Yaşın ilerlemesi (yaşlılık) kemik yapılarının güçsüzleşmesinin tipik nedenlerinden biridir.

Travma: Ayakta herhangi bir kaza ya da darbe sonucu gelişen travmalar başparmak eğriliği nedenlerinden biri olabilir.

Başparmak Eğriliği’nin Belirtileri Nelerdir?

Başparmak eğriliği ağrı yaratmamasından dolayı gelişim aşamasında zor farkedilen, önlemi alınmadığında ise ilerleyerek güç tedavileri beraberinde gerektirebilen bir deformasyon tablosudur. Başlıca belirtileri şu şekildedir:

Bunyon (bunion): Başparmak eğriliğinin en tipik belirtisidir. Başparmak kenarında dışarıya doğru uzanan bir çıkıntı oluşur.

Ağrı: Ağrı durumu genelde ayakkabı kullanımları ve yürüme esnasında ortaya çıkar.

Nasırlaşma: Oluşan kemik çıkıntısı ve başparmağın diğer parmakların üzerine doğru eğilmesi durumu sürtünme ve baskıyı yaratabilir. Bu durum nasır şikayetlerini kaçınılmaz kılmaktadır. Özellikle de diyabetli bireylerde ayak yarası ve ülserasyonların gelişme riski yüksektir.

Basınç bozuklukları: Oluşan şekil bozukluğu ayağın normal basınç dengesine olumsuz etki ederek bası problemleri ve buna bağlı yürüyüş sorunları meydana getirebilmektedir.

Ayakkabı seçiminde zorlanma: Standart boylarda sağlıklı ayaklar için tasarlanan tüm ayakkabılarda bile başparmak eğriliği olan ayağa uygun ayakkabıyı bulmak çoğu zaman güç olabilmektedir.

Estetik bozukluk: Kötü bir görünümün olması kimi bireylerde takıntı ve diğer psikolojik rahatlıklar gelişme riskini meydana getirebilmektedir.

Tırnak deformasyonları: Şekil bozuklukları tırnaklara da etki ederek tırnak üzerinde kırılma, çatlama gibi komplikasyonlar yaratabilir. Bu anormal baskıların devamı tırnak batması ya da mantarı gibi diğer ayak sorunlarına neden olabilmektedir.

Kimlerde Sık Görülür

Doğumsal ailevi faktörler (% 55-65 )

Metatarsus primus varus

Otozomal dominant, ancak penetransı değişken

Ayakkabı giymeyenlerde de olabilir, ancak ayakkabı giymek deformiteye katkı sağlıyor.

Japonlarda nadir( terlik giymeleri)

Ayakkabı giyenler daha ağrılı büniona sahipler.

Ayakkabı şekli önemli ( Sivri burunlu ayakkabı gibi)

Düz ayakkabı giyenlerde erkek kadın oranı 1/3, topuklu sivri burunlu ayakkabı giyenlerde oran 1/15 ‘e kadar çıkabilir

Kadın/ erkek: 9 kat

Konservatif tedavi

Medial çıkıntı üzerinde bası oluşturmayacak geniş burunlu, yumuşak tabanlı yumuşak deri bir ayakkabı

Ciddi deformiteli hastalarda ayağa göre yapılmış ayakkabı

Bunion yastığı, gece ateli, gündüz ateli

Cihazlar ve ateller deformitenin ilerlemesini engellemez

Başparmak Eğriliği’nin Tedavisi Nasıldır?

Başparmak eğriliğinin tedavisi tablonun aşamasına göre değişkenlik göstermektedir. Podolog kontrolünde erken dönemde fark edilen bir eğrilik tablosu ortopedik aparat ya da tabanlık desteği ile tamamen düzeltilebilir. Fakat ilerlemiş ve kimi zaman ağrı veren tablolarda tablonun kalıcı çözüme ulaşması güçtür. Bu durumlarda sadece yine podolog kontrolünde koruyucu girişimler sağlanmaktadır.

Tabip kontrolünde ilerlemiş bir başparmak eğriliği tablosunda uygulanan cerrahi girişimler çözüm odaklı iyi bir alternatif olabilir. Cerrahi müdahalenin gerekip gerekmediği bir tabip ya da podolog tarafından değerlendirilebilir.

Başparmak eğriliğinde kullanılan diğer yöntemler şunlardır:

Gece atelleri ve diğer aparatlar

Podolog kontrolünde planlanan egzersizler

Bunyon (bunion) ve burşit için silikon destekler

Nasır oluşumunu engellemek amacıyla tabanlık

Ayağa özel ortopedik ayakkabılar

Cerrahi Tedavi

Tanımlanmış 140 dan fazla ameliyat mevcut. Ancak en büyük sorun tek bir ameliyatı bütün hastalara uygulamaya çalışmaktan kaynaklanmaktadır. Tekrarlamasının en önemli nedenlerinden birisi, uygun ameliyat tekniğinin seçimindeki sorunlar olabilir.

Çarpılmanın şiddetine, anatomik yerine ve hastanın kemik kalitesi ile yaşına göre ameliyat belirlenmeli. Günümüzde hasta seçim kriterleri ve biyomekanik daha iyi anlaşıldığından başarılı sonuçlar artmaktadır.

YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN!

Siyasetcafe.com