Tevfik Fikret TAŞKIN

Tevfik Fikret TAŞKIN

GEÇMİŞİMİZ VE OĞUZ BOYU

GEÇMİŞİMİZ VE OĞUZ BOYU

GEÇMİŞİMİZ VE OĞUZ BOYU

 

Günümüzde, Türkiye başta olmak üzere Balkanlar, Azerbaycan, İran ve Türkmenistan’da yaşayan Türklerin ait olduğu büyük Türk boyuna Oğuzlar denmektedir.

 

Oğuzlara Türkmenler de denmektedir.

 

Oğuz ismine ilk defa, Yenisey Kitabeleri’nde rastlanılmaktadır. Barlık ırmağı yöresindeki bu kitabede “Altı Oğuz budunda” ifadesi bulunmaktadır.

 

Oğuzlar bu dönemde, Göktürklerin hâkimiyetinde, altı boy hâlinde yaşamaktaydılar.

 

Bir süre sonra, Oğuz boyları kendi aralarında birlik kurup Göktürk hâkimiyetini reddedip Tula-Selenga ırmakları bölgesinde Dokuz-Oğuz Kağanlığını kurdular.

Göktürk Kağanlığı’nın Kutlug Şad (İlteriş Kağan) tarafından ikinci kez kurulmasından sonra, Oğuzların üzerine sefer düzenlenmiş, Tula ırmağı yanında yapılan savaşta Oğuzlar yenilmiştir.

 

Oğuzlar, yenilmelerine rağmen Göktürk hâkimiyetini yine de kabul etmemişlerdir. İlteriş Kağan, Oğuzlar üzerine seferlerine devam etmiş, her seferinde yenilen Oğuzlar, sonunda Göktürk hâkimiyetini kabul etmişlerdir.

 

Oğuzların merkezi olan Ötüken ve çevresini Göktürkler ele geçirmişler, ara ara isyan eden Oğuzları bozguna uğratmışlardır.

 

Uygurlara destek veren Oğuzlar, Göktürk devletinin yıkılmasından sonra kurulan Uygur Devleti’ne destek vermelerine rağmen onlarla da savaşmışlardır(745).

 

Uygur Devleti2nin yıkılmasından sonra Batıya Sir Derya(Seyhun) kıyılarına ve bozkırlara yerleştiler.

 

Onuncu asrın başlarında, Maveraünnehir çevresine yerleşip Yabgu denilen bir hükümdarın idaresinde devlet kurdular. Bu dönemde, Üçok ve Bozok diye ikiye ayrıldılar.

 

Bu yüzyılın sonunda, çoğunlukla İslâmı kabul ettiler. Komşuları Peçenek ve Hazarlarla savaşıp onları yendiler.

 

On birinci yüzyılın sonlarına doğru Kıpçakların baskısıyla, Müslüman olmayan Oğuzlar, vatanlarını ter edip Karadeniz’in kuzeyinden Tuna boylarına ve Balkanlar’a indiler.

 

Bunlar kısa sürede kendi geleneklerini unutup kaybolup gittiler.

 

Selçuk Bey’in yönetimindeki Oğuz boyları ise, Oğuz Yabgu Devleti’nin kendilerine kötülük yapacağından korkup Horasan’a göç ettiler.

 

Selçuk Bey’in büyük oğlu Arslan İsrail, hâkimiyet kurup bütün Oğuzları topladı.

 

Selçuklu Devleti’nin kurulmasından sonra, 11. Yüzyılın sonuna doğru Oğuz boyları İran, Irak, Anadolu ve Suriye’ye doğru göç ettiler.

 

Ceyhun nehrinden Akdeniz’e kadar sınırlarını genişlettiler.

 

İslâmiyeti yaymak için mücadele ettiler. Haçlılara karşı büyük başarı sağladılar. Dokuz yüzyıl boyunca kurdukları devletlerle İslâma hizmete devam ettiler.

 

Bugünkü Türkiye, Azerbaycan, İran, Türkmenistan, Afganistan, Irak ve Suriye’de bulunan Türkler, Oğuzların soyundandır.

 

Kendine soy arayıp duran “Ben şuyum. Hepimiz bilmem neyiz.” diyen ve geçmişini bilmeyen herkese duyurmak için bu yazıyı kaleme aldım.

 

Kendinizi daha iyi tanımanız ve yüreğinizde güç bulabilmeniz dileğiyle, Allah’a emanet olun.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Tevfik Fikret TAŞKIN Arşivi