TÜRK DÜNYASINDAN BİR GÜNEŞ: EBULFEYZ ELÇİBEY…

Asıl ismi, Ebulfeyz Kadir Güloğlu Aliyev olup 24 Haziran 1938 tarihinde, Azerbaycan’ın Ordubad bölgesinin Keleki köyü Halil Yurdu Yaylası’nda doğdu.

Babası Aliyev Kadirkulu Merdanoğlu, Rus-Alman Savaşı’nda hayatını kaybetti.

Öğrenim hayatına, Unus İlkokulu’nda başladı. Ortaokulu, Ordubad şehrinde okudu. Azerbaycan Devlet Üniversitesi (ADU) Şarkiyat Fakültesi Arap Filolojisi Bölümünü 1957 yılında kazandı.

Okulu bitirdikten sonra, Mısır’da tercüman olarak çalıştı (1962-1964).

Mısır’dan döndükten sonra, ADU doktora sınavını kazandı. “Tolunoğulları Devleti” konulu tezi ile doktorasını tamamladı (1969). Bu sürede, okulda, Türkçülük ve bağımsızlık çalışmalarına hız verdi.

Teşkilatlanma çalışmaları yüzünden Elçibey’i takip eden KGB, 1975 yılının Ocak ayı başında Elçibey’i tutukladı. Elçibey, ancak, 1976 yılının Haziran’ında özgürlüğüne kavuşabildi.

Azerbaycan İlimler Akademisi Salman Mümtaz Elyazmalar Enstitüsü’nde çalışmaya başladı.

Bu arada, Ermenilerin Karabağ’ı Ermenistan’a bağlama çalışmaları ve Azerbaycan Türklerine eziyet edip onları Karabağ’dan kovmaları, tüm Azerbaycan’ı ayağa kaldırdı. 17 Kasım 1988’de, Azatlık (Özgürlük) Meydanı’nda 19 gün süren mitingler yapıldı.

Bu gösteriler sonunda, Sovyetlere karşı özgürlük mitinglerine döndü.

Elçibey, 16 Haziran 1989’da, Azerbaycan Halk Cephesi’ni kurup başkanı oldu.

Sovyetler, Türklerdeki özgürlük hareketinin Orta Asya’ya sıçramasından korktu ve Kızılordu’yu, 20 Ocak 1990’da Bakü’ye soktu. Yüzlerce Azerî Türkünü sakat bırakıp yüzden fazlasını şehit etti.

Azerbaycanlılar, Kızılordu’ya güçleri yettiğince karşı koydular. Bu hareketin sonunda Elçibey liderliğindeki Azerbaycan Halk Cephesi, bağımsızlık taleplerini açıkça dile getirdi.

Büyük bir mücadele sonunda Azerbaycan, 18 Ekim 1991 tarihinde bağımsızlığını resmen ilân etti.

Rus yanlısı Ayaz Muttalibov’un kısa süren cumhurbaşkanlığının ardından, 7 Haziran 1992’de, ilk defa demokratik bir seçim yapıldı ve Elçibey, %63 oy oranıyla cumhurbaşkanı seçildi.

Böylece, 72 yıl sonra Azerbaycan’ın cumhurbaşkanı yine bir Türk oldu.

Elçibey, cumhurbaşkanı olduktan sonra resmî dil olarak Türk dilini seçti. Kiril alfabesinden Latin alfabesine; Rubleden millî para birimi olan Manat’a geçilmesini sağladı. Rus ordusu, Azerbaycan’dan çıkarıldı. Azerbaycan kendi ordusunu kurmaya başladı. Bakü-Ceyhan Boru Hattı Projesi hazırlandı.

Rusya yanlısı Süret Hüseynov’un, Gence’de darbe yapması üzerine Nahçıvan’da bulunan Haydar Aliyev’i Bakü’ye davet etti. Kendisi, 17 Haziran 1993’te Bakü’yü terk edip memleketi Keleki’ye gitti.

Böylece, bir iç savaşı engelleyip Rusların Azerbaycan’a müdahale etmesinin önüne geçti. Kardeşkanı dökülmesini engellemek için Keleki’ye gittiğini açıkladı.

Haydar Aliyev’in cumhurbaşkanlığı süresi olan dört yılın sonunda, 31 Ekim 1997’de Bakü’ye döndü. Azerbaycan Halk Cephesi Partisi’nin genel başkanı olarak siyasî çalışmalarını devam ettirdi.

Bu dönemde rahatsızlandı. Hastalığının ilerlemesi yüzünden tedavi için Ankara’ya, GATA’ya acil olarak getirildi. Fakat, prostat kanseri olan Elçibey kısa bir süre sonra ağırlaştı ve 7 Temmuz’da geldiği Ankara’da, 22 Ağustos 2000 Salı günü Hakk’ın rahmetine kavuştu. Büyük bir cenaze töreni ile Azerbaycan’da defnedildi.

Ertuğrul ve Çilenay isimli iki evladı olan Elçibey, 62 yıllık ömrünce Türklük davasına hizmet etti. Bütün dünya Türklerinin birleşmesini ve özgürce yaşamasını savundu.

Türkiye ile birleşip “Büyük Türk Devleti”  düşüncesinin ilk adımını atmak istedi. “ Yükselen bayrak bir daha inmez.” İlkesine sahip çıktı.

Ömrünü, Türklük yolunda mücadeleyle geçiren Ebulfeyz Kadir Güloğlu Aliyev yani Elçibey’e hizmetlerinden dolayı sonsuz şükranlarımı sunuyor, mekânının cennet bahçeleri olmasını yüce Rabb’imden diliyorum. Nur içinde yatsın…

Allah’a emanet olun…